Πέντε χρόνια μετά την οριστικοποίηση του Brexit, Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρούν σε μια ιστορική «επανεκκίνηση» των σχέσεών τους, με την πρώτη διμερή σύνοδο σε βρετανικό έδαφος από την αποχώρηση της χώρας από την Ε.Ε. Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ υποδέχτηκε στο Lancaster House την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, όπου λίγο μετά τις 7 π.μ. οριστικοποιήθηκε το πακέτο συμφωνίας.

Αλιεία: Η πιο δύσκολη παραχώρηση

Αγκάθι των διαπραγματεύσεων αποτέλεσε η πρόσβαση των Ευρωπαίων αλιέων στα βρετανικά ύδατα. Τελικά, το Λονδίνο συμφώνησε σε 12ετή συμφωνία, ως αντάλλαγμα για μόνιμη συμφωνία στον αγροδιατροφικό τομέα. Η συμφωνία επιτρέπει στους Ευρωπαίους ψαράδες να συνεχίσουν να αλιεύουν στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου μέχρι το 2038, χωρίς μείωση στις ποσοστώσεις των Βρετανών αλιέων.

Αγροδιατροφική συμφωνία – ανάσα για τη Βόρεια Ιρλανδία

Η νέα συμφωνία στον τομέα των τροφίμων και της γεωργίας (SPS) θα μειώσει σημαντικά τους ελέγχους σε ζωικά και φυτικά προϊόντα μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε. Ιδιαίτερα ωφελημένη θα είναι η Βόρεια Ιρλανδία, καθώς περιορίζεται η ανάγκη για τελωνειακούς ελέγχους στη λεγόμενη «θαλάσσια σύνορα» με τη Μεγάλη Βρετανία. Η συμφωνία περιλαμβάνει και την επιστροφή του «διαβατηρίου κατοικίδιων», διευκολύνοντας τα ταξίδια με ζώα, ενώ αναμένεται να οδηγήσει και σε μείωση τιμών για καταναλωτές.

Φοιτητές και κινητικότητα νέων: Η επόμενη μάχη

Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα κινητικότητας νέων (youth mobility scheme), που προτείνει την αμοιβαία μετακίνηση νέων 18-30 ετών για σπουδές και εργασία έως και τέσσερα έτη. Η Ε.Ε. ζητά να πληρώνουν οι φοιτητές της τα ίδια δίδακτρα με τους Βρετανούς, ωστόσο το Λονδίνο κρίνει ότι αυτό θα έχει δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος. Πριν από το Brexit, περίπου 50.000 Ευρωπαίοι φοιτητές σπούδαζαν στη Βρετανία – ο αριθμός αυτός μειώθηκε δραστικά μετά την έξοδο της χώρας από το Erasmus.

Τα υπόλοιπα σημεία της συμφωνίας

• Συμφωνία για αμυντική συνεργασία με προοπτική ένταξης της Βρετανίας στο νέο ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας ύψους 150 δισ. ευρώ. Επέκταση χρήσης των e-gates για Βρετανούς ταξιδιώτες στην Ευρώπη. τέλος. Στις ουρές στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια για τους Βρετανους τουρίστες
• Συμφωνία για τις εκπομπές ρύπων, με διασύνδεση των συστημάτων εμπορίας εκπομπών της Βρετανίας και της Ε.Ε.
• Προστασία για τις εξαγωγές βρετανικού χάλυβα, που εκτιμάται πως θα εξοικονομήσει 25 εκατ. λίρες ετησίως για τη βιομηχανία.

Ο Στάρμερ δήλωσε πως «ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε μπροστά», αφήνοντας πίσω τις πολιτικές εντάσεις του Brexit, ενώ και οι Βρυξέλλες μιλούν για μια «νέα εποχή ρεαλιστικής συνεργασίας».

Ανταπόκριση – Λονδίνο: Νατάσα Καντζάβελου – ertnews.gr