Παρά την πληθώρα αρνητικών γνωμοδοτήσεων το υπουργείο Ενέργειας και το ΠΕΣΠΑ άναψαν «πράσινο» φως για αιολικό σταθμό στη Θεσπρωτία σε προστατευόμενη περιοχή για την ορνιθοπανίδα. ● Για τη θετική γνωμοδότηση βασίστηκαν σε μελέτη που έγινε την εποχή που τα πουλιά είχαν… μεταναστεύσει.
Τι θα λέγατε αν διαβάζατε μια μελέτη για τις επιπτώσεις του τουρισμού σε ένα νησί των Κυκλάδων που θα βασιζόταν μόνο στον αριθμό των επισκεπτών σε αυτό τον χειμώνα; Προφανώς θα θεωρούσατε ότι η αξιοπιστία της θα ήταν μηδενική. Και τι θα λέγατε αν διαβάζατε μια μελέτη για τις επιπτώσεις ενός αιολικού σταθμού στα πουλιά, για την οποία η απαιτούμενη έρευνα έγινε σε περίοδο που αυτά είχαν μεταναστεύσει;
Κι όμως αυτό ακριβώς συνέβη με την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) του αιολικού σταθμού «Πριόνια» της εταιρείας «GREEN VELOCITY 2 M.I.K.E.» εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (περιοχή NATURA 2000) στα όρη Τσαμαντά στη Θεσπρωτία. Ετσι, ενώ το θεσμικό πλαίσιο για τις προδιαγραφές εκπόνησης ΕΟΑ καθορίζει με σαφήνεια πως η έρευνα πεδίου για τα πουλιά πρέπει να γίνει κατά την αναπαραγωγική περίοδο της ορνιθοπανίδας (Μάρτιο έως Ιούνιο), στη συγκεκριμένη ΕΟΑ οι ίδιοι οι συντάκτες αναφέρουν πως οι εργασίες πεδίου έγιναν τους μήνες Οκτώβριο-Νοέμβριο. Για να γίνει κατανοητό πώς η συγκεκριμένη συνθήκη καταστρατηγεί το θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης (αλλά και την κοινή λογική), αρκεί να σημειωθεί πως την αναφερόμενη ως περίοδο διεξαγωγής των εργασιών της ΕΟΑ δύο από τα τέσσερα πιο σημαντικά είδη πουλιών της προστατευόμενης περιοχής (κιρκινέζι και ασπροπάρης) είχαν ήδη μεταναστεύσει από την περιοχή για την Αφρική!
Εντούτοις για τον συγκεκριμένο αιολικό σταθμό των έξι ανεμογεννητριών, με ύψος πύργου 91 μέτρα και με διάμετρο ρότορα 117 μέτρα, δόθηκε αδειοδότηση από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δ. Μακεδονίας (ΑΔΗΔΜ). Κι αυτό συνέβη παρ’ όλο που αυτή η ασυμβατότητα δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη από τις γνωμοδοτούσες υπηρεσίες.
Ετσι αρνητική γνωμοδότηση για το έργο εξέδωσαν η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), η οποία αποτελεί και την κατ’ εξοχήν αρμόδια υπηρεσία για τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, το Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Θεσπρωτίας, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Χωρικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ηπείρου, της οποίας τη γνώμη εκφράζει το Περιφερειακό Συμβούλιο, η Περιφερειακή Επιτροπή Χωροταξίας και Περιβάλλοντος Θεσπρωτίας και το Δημοτικό Συμβούλιο Φιλιατών.
Και ενώ σε αυτό το στάδιο με την πληθώρα των αρνητικών γνωμοδοτήσεων η ΑΔΗΔΜ είχε τη δυνατότητα να απορρίψει τεκμηριωμένα την ΕΟΑ του έργου, αποφάσισε να παραπέμψει το ζήτημα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ). Και παρ’ όλο που η αρμόδια υπηρεσία της ΑΔΗΔΜ (Γεν. Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής και Αγροτικής Πολιτικής) αρχικά εισηγήθηκε αρνητικά προς το ΠΕΣΠΑ, τρεις μήνες αργότερα άλλαξε την εισήγησή της και τελικά το Συμβούλιο γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά για το έργο!
Καθοριστικό ρόλο στην έωλη εισήγηση του ΠΕΣΠΑ είχε η θετική -αλλά πλήρως ατεκμηρίωτη- γνωμοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ΓΔΠΠ) του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εκπροσωπούμενη από τον προϊστάμενό της Κωνσταντίνο Δημόπουλο.
Για την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία «προκαλεί πραγματική απορία πώς η ΓΔΠΠ, ενώ θα έπρεπε να πρωτοστατεί στη διαφύλαξη της θεσμικής νομιμότητας, αγνόησε και την αρνητική εισήγηση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και την κραυγαλέα παρατυπία της ΕΟΑ. Εξίσου αδικαιολόγητη και μη νομιμοποιημένη είναι, βέβαια, και η θετική ψήφος των δύο στελεχών της Περιφέρειας Ηπείρου, που επίσης παρέκαμψαν επιδεικτικά την αρνητική γνωμοδότηση των υπηρεσιών της Περιφέρειας και της αρμόδιας επιτροπής του Περιφερειακού Συμβουλίου».
«Ο ευτελισμός της περιβαλλοντικής αδειοδότησης είναι ακραίος και η συγκεκριμένη υπόθεση πρέπει να προβληματίσει κάθε ενεργό και ευαισθητοποιημένο πολίτη για τον ρόλο των ΠΕΣΠΑ. Αποτελεί, βέβαια, και ειρωνεία της τύχης ότι η συγκεκριμένη υπόθεση συμπίπτει χρονικά με την αποστολή της αιτιολογημένης γνώμης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τη χωροθέτηση των ΑΠΕ, αφού επιβεβαιώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι όλη η διαδικασία αδειοδότησης Αιολικών Σταθμών είναι στρεβλή και διάτρητη» καταγγέλλει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία («Κόλαφος από Κομισιόν: Εγκρίνονται αιολικά κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας», «Εφ.Συν.», 15/2/2023). Και καλεί την Περιφέρεια Ηπείρου, τον Δήμο Φιλιατών και οποιονδήποτε φορέα ή πολίτη έχει έννομο συμφέρον να προσβάλουν άμεσα την απόφαση ενώπιον του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός του διαστήματος ενός μηνός στο οποίο παρέχεται αυτή η δυνατότητα.