Η μόνωση παίζει ζωτικό ρόλο στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της δομικής ακεραιότητας ενός σύγχρονου κτιρίου. Ωστόσο, πολλά παλιά κτίρια δεν διαθέτουν την κατάλληλη μόνωση ταράτσας που απαιτείται. Παλαιότερα ο φυσικός δροσισμός προερχόταν από διάφορες αρχιτεκτονικές τεχνικές. Για παράδειγμα στα κτήρια με ψηλό ταβάνι, η ζέστη εγκλωβιζόταν προς τα επάνω και προς τα κάτω παρέμενε ένα δροσερό στρώμα αέρα. Με αυτή την τεχνική τα δωμάτια ήταν δροσερά το καλοκαίρι. Το χειμώνα η κεντρική θέρμανση προερχόταν από τον λέβητα με τα ξύλα ή τα εντοιχιζόμενα τζάκια που θέρμαιναν στους τοίχους της κατοικίας. Πολλές επαύλεις και εξοχικά σπίτια είχαν υιοθετήσει και τον βιοφιλικός σχεδιασμό που σήμερα έχει επανέλθει στην σύγχρονη αρχιτεκτονική. Μεγάλη αμπελώνες και αναρριχητικά φυτά στους τοίχους των σπιτιών κράταγαν την ζέστη έξω από την κατοικία διατηρώντας τον αέρα δροσερό το καλοκαίρι. Είναι ενδιαφέρον ότι η φύση έχει δώσει μια εναλλακτική λύση για την θερμομόνωση της κατοικίας εδώ και αιώνες. Παρακάτω θα δούμε πως ο βιοφιλικός σχεδιασμός έχει επηρεάσει τις παραδοσιακές κτιριακές κατασκευές και πώς μπορεί να συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Πολλά Ιστορικά κτίρια στην Ευρώπη, στην χωρά μας, όπως και σε άλλα μέρη του κόσμου έχουν συχνά καταπράσινες προσόψεις καλυμμένες με κισσό, ή άλλα αναρριχητικά φυτά. Αυτά τα φυτά πέρα ότι δίνουν μία ξεχωριστεί ομορφιά στα κτήρια, παράλληλα τα ενσωματώνουν με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, τα λειτουργικά οφέλη από τη χρήση αναρριχητικών φυτών στην σύγχρονη αρχιτεκτονική είναι εμφανής. Σε πολλά σύγχρονα κτίρια η μόνωση ταράτσας ή οροφής γίνεται με απλές πρακτικές βιοφιλικής αρχιτεκτονικής που έχει να κάνει με την σχεδίαση κήπων.
Θερμική ρύθμιση και ενεργειακή απόδοση
Με την καλλιέργεια φυτών επιτυγχάνεται η φυσική θερμομόνωση της ταράτσας προστατεύοντάς το σπίτι από την ζεστή το καλοκαίρι και το κρύο τον χειμώνα. Η πρασινάδα και τα διάφορα φυτά λειτουργούν καταλυτικά στην ηλιακή ακτινοβολία, εμποδίζοντας την απώλεια θερμοκρασίας. Επίσης το φύλλωμα των αναρριχόμενων φυτών παρέχει σκιά, μειώνοντας την ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας που προσπίπτει άμεσα στην επιφάνεια του κτιρίου. Αυτό το φαινόμενο σκίασης μπορεί να μειώσει σημαντικά τις εσωτερικές θερμοκρασίες, μειώνοντας την ανάγκη για περισσότερη ψύξη. Το χειμώνα, αν και τα φυλλοβόλα αναρριχόμενα φυτά χάνουν τα φύλλα τους, τα εναπομείναντα στελέχη και τα κλαδιά μπορούν ακόμα να παρέχουν κάποιο βαθμό προστασίας από τις άσχημες καιρικές συνθήκες, μειώνοντας την απώλεια θερμότητας. Αυτός ο φυσικός μηχανισμός μόνωσης της ταράτσας και των γύρο τοίχων, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συνολικής θερμοκρασίας τη δομής του κτιρίου, ενισχύοντας περαιτέρω την ενεργειακή απόδοση.
Η βιοφιλική αρχιτεκτονική δεν μονώνει φυσικά ένα κτήριο μόνο άλλα μπορεί να συμβάλει στην προστασία της κτιριακής κατασκευής. Τα φύλλα και τα κλαδιά των αναρριχώμενων φυτών μπορούν να προστατεύσουν τους τοίχους από την άμεση έκθεση στη βροχή, εμποδίζοντας στον νερό να διεισδύσει στο κτήριό και να προκαλέσει ζημιές. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ακεραιότητα των οικοδομικών υλικών, μειώνοντας τον ρυθμό διάβρωσης και υποβάθμισης του κτηρίου.
Οφέλη για το περιβάλλον και την υγεία
Πέρα από τα θερμικά και δομικά πλεονεκτήματα, τα φύλα συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική ποιότητα των αστικών περιοχών. Μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα παγιδεύοντας την σκόνη και απορροφώντας το διοξείδιο του άνθρακα που υπάρχεις την ατμόσφαιρα.