Σημαντικές αλλαγές στην αντιμετώπιση των φορολογικών καθυστερήσεων φέρνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με την ενεργοποίηση, εντός του 2025, ενός αυτόματου ψηφιακού συστήματος για τη βεβαίωση προστίμων σε φορολογουμένους που υποβάλλουν εκπρόθεσμα δηλώσεις εισοδήματος ή ΦΠΑ.

Η νέα αυτή διαδικασία αποσκοπεί στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, περιορίζοντας την καθυστέρηση στην επιβολή κυρώσεων και ενθαρρύνοντας την έγκαιρη υποβολή δηλώσεων από φυσικά πρόσωπα, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις.

Το σύστημα θα επιβάλλει αυτόματα πρόστιμα ύψους 250 ευρώ για υπόχρεους με απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για εκείνους με διπλογραφικά, αμέσως με την υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων, χωρίς την ανάγκη παρέμβασης υπαλλήλων και με την άμεση ηλεκτρονική κοινοποίηση στους φορολογουμένους.

Μέχρι σήμερα, τα πρόστιμα αυτά επιβάλλονταν με καθυστέρηση μηνών, επιβαρύνοντας επιπλέον τους φορολογούμενους με προσαυξήσεις λόγω καθυστερημένης καταβολής.

Η εφαρμογή του συστήματος θα ξεκινήσει με τις δηλώσεις ΦΠΑ και εισοδήματος, ενώ σε δεύτερη φάση θα επεκταθεί σε όλους τους φόρους και σε κάθε δήλωση που υποβάλλεται μετά τη λήξη των προθεσμιών. Από την αυτοματοποιημένη διαδικασία δεν θα επιβάλλεται πρόστιμο μόνο στις περιπτώσεις όπου η τροποποιητική δήλωση αφορά ήδη υποβληθείσα αρχική δήλωση ή όταν το ποσό φόρου δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ.

Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας που τηρεί απλογραφικά βιβλία και ξεχάσει να υποβάλει εμπρόθεσμα τη δήλωση ΦΠΑ θα δει μόλις την υποβάλει καθυστερημένα, να του κοινοποιείται άμεσα πρόστιμο ύψους 250 ευρώ. Η κοινοποίηση θα γίνεται ηλεκτρονικά, χωρίς καμία καθυστέρηση και χωρίς να απαιτείται ανθρώπινη παρέμβαση από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.

Αντίστοιχα, μία επιχείρηση που τηρεί διπλογραφικά βιβλία και καθυστερήσει να υποβάλει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το οικονομικό έτος 2024, θα επιβαρυνθεί αυτομάτως με πρόστιμο 500 ευρώ, ανεξαρτήτως του λόγου της καθυστέρησης. Η επιβολή του προστίμου θα γίνει με την ίδια την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης, χωρίς δυνατότητα αναστολής ή επιείκειας.