Δραματικές αλλαγές, άλλες προς το καλύτερο και αρκετές προς την αντίθετη κατεύθυνση, έχουν συντελεστεί τις τελευταίες δύο – τρεις δεκαετίες στις παραλίες της Ηπείρου, η φυσιογνωμία των οποίων έχει αλλάξει άρδην λόγω τουριστικής ανάπτυξης.
Η πρόσβαση βελτιώθηκε, έγιναν υποδομές για τους λουόμενους, φτιάχτηκαν παραθαλάσσια καταστήματα για την εξυπηρέτησή τους παντού σχεδόν σε Πρέβεζα και Θεσπρωτία. Από την άλλη κι εδώ η κατάληψη χώρου που είναι δημόσιος με βάση το Σύνταγμα από επαγγελματίες που τον μισθώνουν νόμιμα, προκαλεί προβληματισμό, ειδικά σε ορισμένες περιπτώσεις όπου Δήμοι και μισθωτές κυριολεκτικά το… παρακάνουν.
Η ανάγκη λοιπόν για ελέγχους από τις αρμόδιες Αρχές είναι επιβεβλημένη, διαφορετικά υπάρχει το ενδεχόμενο οι πολίτες να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, απαιτώντας περισσότερο ελεύθερο χώρο, όπως συμβαίνει αυτές τις ημέρες σε δημοφιλή νησιά του Αιγαίου (Ρόδος, Πάρος, Νάξος) με το λεγόμενο «κίνημα της πετσέτας».
Άλλαξαν φυσιογνωμία
Δεν είναι εύκολο να ερευνήσει κανείς αν οι επαγγελματίες που λειτουργούν επιχειρήσεις στις παραλίες της Θεσπρωτίας και της Πρέβεζας τηρούν με ακρίβεια, όπως οφείλουν, τις αποφάσεις των παραθαλάσσιων Δήμων για την παραχώρηση τμήματος του αιγιαλού προς εκμετάλλευση ή επεκτείνονται παράνομα, όπως διαπιστώνεται κατά κόρον σε νησιά του Αιγαίου.
Το σίγουρο είναι ότι τα τελευταία χρόνια και οι ακτές της Ηπείρου έχασαν σε πολύ μεγάλο ποσοστό τον ελεύθερο χαρακτήρα τους γεμίζοντας, αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο, με ξαπλώστρες και ομπρέλες. Ως αποτέλεσμα, στη διάθεση πολιτών που δεν επιθυμούν να καθίσουν σε οργανωμένο beach bar, μένουν μικρά «αναξιοποίητα» τμήματα των ακτών, που βρίσκονται συνήθως στα άκρα τους.
Στην Ήπειρο το κίνημα της… πετσέτας δεν έχει φτάσει ακόμα οργανωμένο, με εξαίρεση της περίπτωση της «Ελιάς». Ωστόσο, τα παραδείγματα της Ρόδου και της Πάρου, όπου οι πολίτες ξεσηκώθηκαν κατά της παράνομης κατάληψης παραλιών και γενικώς των κάθε είδους αυθαιρεσιών στον αιγιαλό, βρίσκουν όσο περνούν οι μέρες και περισσότερους μιμητές.
Σε πολλές περιοχές της χώρας, ομάδες πολιτών που δεν είχαν μέχρι σήμερα καμία ανάμειξη με τα κοινά οργανώνονται και αναζητούν τρόπους να ζητήσουν τη βοήθεια από το κεντρικό κράτος, καθώς σε τοπικό επίπεδο αισθάνονται αβοήθητοι. Τελευταίο παράδειγμα είναι η Νάξος, όπου, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή», μέσα σε ελάχιστες ημέρες έγινε μια πρώτη καταγραφή των παρανομιών και ετοιμάζεται φάκελος για να σταλεί στον εισαγγελέα. Με άλλα λόγια, οι πολίτες αντικαθιστούν τις ελεγκτικές αρχές, οι οποίες γενικά… απουσιάζουν.
Οι πρώτες κινήσεις
Την αρχή έκανε τον Ιούνιο η Ρόδος με τη δημιουργία του δικτύου «Ομπρέλα», από πολίτες οι οποίοι ζητούσαν βοήθεια για να αναδείξουν το πλήθος των παρανομιών στις ακτές του νησιού. Το δίκτυο ξεκίνησε μέσω συγκέντρωσης στοιχείων και ανακοινώσεων, μια προσπάθεια να αναδείξει το θέμα στον δημόσιο διάλογο.
Ακολούθησε η Πάρος, όπου η Κίνηση Πολιτών Πάρου προχώρησε ένα βήμα περισσότερο και έκανε μια καταγραφή της έκτασης που είχε καταληφθεί από ομπρελοκαθίσματα σε παραλίες του νησιού το προηγούμενο καλοκαίρι, αντιπαραθέτοντας τις αποφάσεις μίσθωσης του αιγιαλού. Έτσι, προέκυπτε πέραν πάσης αμφιβολίας πως σε αρκετά παραλιακά μαγαζιά του νησιού, τα beach bar είχαν επεκταθεί παρανόμως από 100% έως και… 1.000%, κάποια μάλιστα χωρίς να διαθέτουν καν άδεια! Στη δε Νάξο, πολίτες ξεκίνησαν καταγραφή με drone της κατάστασης σε βασικές παραλίες, προκειμένου να τη συγκρίνουν με τις αποφάσεις παραχώρησης και να αποκαλύψουν την παρανομία.
Εισαγγελική παρέμβαση
Οι παρανομίες που καταγγέλλονται σε νησιά, με την κατάληψη παραλιών ή με τη συνέχιση λειτουργίας καταστημάτων που έχουν σφραγιστεί προκάλεσε πάντως εισαγγελική παρέμβαση με πρωτοβουλία της νέας εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, Γεωργίας Αδειλίνη, η οποία παρενέβη για δύο περιπτώσεις που αφορούν πρωτίστως την Πάρο, όπου υπάρχουν καταγγελίες και κινητοποιήσεις πολιτών για παράνομη κατάληψη παραλιών σε πολλά σημεία της ακτογραμμής του νησιού, με την τοποθέτηση ξαπλώστρας και ομπρέλας και την παρεμπόδιση των κατοίκων, οι οποίοι, όπως καταγγέλλουν, δεν έχουν ελεύθερη πρόσβαση. Η κ. Αδειλίνη ζητεί εγγράφως από τις αρμόδιες κατά τόπους εισαγγελικές αρχές την αυστηρή τήρηση του νόμου και επαναλαμβάνει πρόσφατη εγκύκλιο για την ανάγκη ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών σε παραλίες.
Ήδη από την άνοιξη οι εισαγγελικές αρχές έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια συμμαζέματος εξόφθαλμων παρανομιών σε νησιά, όπου αυθαίρετες κατασκευές και καταλήψεις αιγιαλού αποτελούν συνήθη φαινόμενα, προκειμένου να εφαρμοστεί ο νόμος. Ωστόσο, τα προβλήματα με τις παραλίες, όχι μόνον στις νησιωτικές περιοχές, παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια ένταση, χωρίς οι αρμόδιες αρχές να ευαισθητοποιούνται.
ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ