Η Ήπειρος, μια περιοχή με πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά, βιώνει μια σοβαρή δημογραφική κρίση, με την υπογεννητικότητα να απειλεί την επιβίωση των κοινοτήτων της. Οι αριθμοί για το 2023 είναι αμείλικτοι: 4.141 θάνατοι έναντι 1.815 γεννήσεων, καθιστούν την Ήπειρο μια από τις περιοχές της Ελλάδας με τον πιο έντονο πληθυσμιακό μαρασμό.
Οι τοπικές κοινωνίες φαίνεται να γερνούν και να συρρικνώνονται, ενώ οι ελπίδες για ανάκαμψη περιορίζονται. Η Θεσπρωτία βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης, με μόλις 225 γεννήσεις και 561 θανάτους, ενώ το ίδιο ισχύει και για την Άρτα, όπου οι θάνατοι ξεπέρασαν τους 1.050, με μόλις 304 νέες ζωές να προστίθενται στην περιοχή. Ακόμη και στο μεγαλύτερο και πιο ανεπτυγμένο νομό της Ηπείρου, τα Ιωάννινα, η κατάσταση παραμένει δυσμενής, καθώς το 2023 καταγράφηκαν 987 γεννήσεις και 1.733 θάνατοι.
Η Πρέβεζα ακολούθησε την ίδια αρνητική πορεία, με 797 θανάτους και μόλις 299 γεννήσεις. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τη συνεχιζόμενη αποδυνάμωση της περιοχής, με σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή, την οικονομία και την τοπική ανάπτυξη.
Η δημογραφική αυτή κρίση είναι αποτέλεσμα πολλαπλών παραγόντων: της μετανάστευσης των νέων σε μεγάλα αστικά κέντρα ή το εξωτερικό, της έλλειψης υποδομών που θα μπορούσαν να στηρίξουν νέες οικογένειες, και της γήρανσης του τοπικού πληθυσμού. Η μείωση των γεννήσεων και η αύξηση των θανάτων δημιουργούν ένα επικίνδυνο κενό, το οποίο επηρεάζει άμεσα τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων.
Η κατάσταση απαιτεί άμεσες πολιτικές παρεμβάσεις που να στοχεύουν στην αναζωογόνηση της περιοχής, την ενίσχυση των νέων οικογενειών και την ανάπτυξη τοπικών ευκαιριών απασχόλησης. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα το πρόβλημα, η Ήπειρος κινδυνεύει να χάσει ένα σημαντικό μέρος της ταυτότητάς της και να μετατραπεί σε μια περιοχή-φάντασμα, όπου η ζωντάνια της άλλοτε ενεργούς κοινωνίας θα αποτελεί παρελθόν.